วันนี้เข้ามาในห้องด้วยความงงงวยกับกระดาษ A5 ที่มีจุดสีแดงอยู่ตรงกลาง ทุกคนต่างถามว่าอาจารย์จะให้ทำอะไรกับกระดาษแผ่นนี้ บ้างก็บอกว่า “มันคือธงชาติประเทศญี่ปุ่น” เอ่อ ก็จริงแต่ว่าจุดมันเล็กไปหน่อยนะ บ้างก็บอกว่า “เดี๋ยวอาจารย์จะให้เพ่งกสิณ” อาจจะจริงเนอะ 55
วันนี้อาจารย์ตั้งใจมาสอนเรื่อง Visualization หรือ จินตภาพ เริ่มจากการให้จ้องจุดสีแดงในกระดาษแผ่นนั้นให้นานที่สุดโดยห้ามกระพริบตา จากนั้นก็หลับตา พยายามมองดูว่าเราเห็นจุดที่เราจ้องเมื่อตะกี้หรือไม่ โดยอาจจะมองเห็นเป็นสีเขียวก็ได้ นั่นแหละเค้าเรียกว่า จินตภาพ หลังจากนั้นอาจารย์ก็ให้มองทั้งแผ่นเลย โดยเมื่อหลับตาแล้วจะต้องเห็นทั้งขอบกระดาษและจุดด้วย ซึ่งเราก็สามารถมองเห็นได้โดยไม่ยากนักเนื่องจากเราเคยสงสัยเกี่ยวกับเรื่องนี้มานานแล้ว ซึ่งในทางวิทยาศาสตร์เค้าเรียกว่าภาพติดตา เกิดจากจอรับภาพของคนเราจะไวต่อการรับสี (จำไม่ได้ว่าสีอะไร คุ้นๆว่าสีเขียว) ทำให้เวลาจ้องภาพใดภาพหนึ่งนานๆ ภาพเหล่านี้จะยังคงติดตาเราไปสักระยะหนึ่ง
กิจกรรมหลักในวันนี้คือ สอนวิธีการจำให้แม่นๆ โดยมีอยู่ 2 วิธีด้วยกัน คือ
1. ตะขอ
2. สถานที่ (Loci/Location)
การจดจำโดยวิธีตะขอ เป็นวิธีการสร้างภาพของตัวเลข แล้วนำสิ่งที่ต้องการจดจำไปสร้างความสัมพันธ์ร่วมกับภาพตัวเลขนั้น โดยการสร้างภาพนั้นต้องสร้างให้ดูเด่นชัด ดูแปลกแหวกแนว เช่น
เลข 1 ให้เป็นรูปต้นไม้ ถ้าของชิ้นแรกต้องการจำว่า ดินสอ ก็ให้เอารูปดินสอสร้างความสัมพันธ์กับภาพต้นไม้ เช่น ต้นไม้ต้นนี้ออกดอกออกผลเป็นดินสอเต็มไปหมดเลย
เลข 2 เป็นสวิตซ์มีสองทาง ถ้าต้องการจำคำว่า บ้าน ก็ให้สร้างความสัมพันธ์ เช่น เมื่อสับสวิตซ์แล้วบ้านก็ระเบิดแตกกระจายไปคนละทิศละทางในทันที
…เป็นต้น
การจดจำโดยวิธี Loci จะใช้วิธีการจดจำสถานที่เป็น sequence แล้วผูกความสัมพันธ์กับสถานที่นั้นเข้าไว้กับคำที่เราต้องการจดจำ วิธีนี้จะคล้ายๆกับวิธีแรกแต่ใช้เป็นสถานที่ที่เราคุ้นเคย ไปมาเป็นประจำ มันก็จะจำได้ขึ้นเองโดยไม่จำเป็นต้องจดจำภาพตัวแทนตัวเลข ยกตัวอย่างง่ายๆคือบ้านของเราเอง..
เข้ามาในบ้านเจอบันไดเป็นจุดที่ 1
เดินขึ้นไปแล้วเจอห้องน้ำเป็นจุดที่ 2
เดินไปเรื่อยเจอตู้เย็นเปิดอยู่เป็นจุดที่ 3
ข้างในตู้เย็นชั้นแรกมีขวดนมขวดใหญ่วางอยู่เป็นจุดที่ 4 เป็นต้น..
ถ้าเราต้องการจดจำสิ่งของ 4 อย่างคือ ลิง ซูชิ กบ และ โทรศัพท์มือถือเราก็ผูกสิ่งของกับสถานที่เหล่านั้นคือ เดินเข้ามาในบ้านก็เจอลิงกระโดดโลดโผนอยู่ที่บันไดบ้าน เราต้องคอยหลบหลีกพวกมันเพื่อเดินขึ้นไปที่ห้องน้ำ แต่ใครก็ไม่รู้ทำซูชิหกเรี่ยราดเต็มห้องน้ำไปหมด กลิ่นปลาดิบคลุ้งเต็มห้องน้ำ เราก็วิ่งไปที่ตู้เย็นที่เปิดอยู่พอกำลังเอื้อมมือไปปิดก็มีกบนับสิบตัวกระโดดออกมาจากตู้เย็นเต็มไปหมด พอมองเข้าไปอีกมีก็เจอขวดนมที่มีโทรศัพท์มือถือลอยอยู่ในนมขวดนั้น เราก็จ้องดูสักพักโทรศัพท์เครื่องนั้นก็มีไฟติดพร้อมกับสั่นหน้าจอบอกว่ามีสายเรียกเข้า.. นี่แหละพยายามสร้างให้ดูแปลกแหวกแนว จะได้จำง่ายๆ แต่ที่สำคัญควรมีจุดสนใจที่แน่นอน เพื่อลดความผิดพลาดในการจดจำโดยเฉพาะการจดจำที่เกี่ยวข้องกับลำดับ..
การเรียนครั้งนี้รู้สึกว่าได้ใช้ประโยชน์จริง คือทำให้การจดจำสิ่งของต่างๆได้ง่ายขึ้น การมองเป็นภาพนั้นทำให้เราจดจำอะไรต่างๆได้ดียิ่งกว่าการจดจำเป็นตัวอักษร หรือเสียงพูด
หนังสือแนะนำ
Norman Vincent Pearl. "Power of positive thinking"
Napolean Hill. "Think and Grow rich"